S06 Participatie en armoedebestrijding

Actualisatie BUIG
De systematiek van BUIG maakt de omvang van het budget wat Arnhem ontvangt voor het grootste deel moeilijk voorspelbaar. Het gedeelte wat te beïnvloeden is, heeft betrekking op de inzet van loonkostensubsidie. In oktober 2023 is het voorlopige budget 2024 bekend geworden. Het knelpunt dat nu is opgevoerd betreft de meest actuele stand van het saldo BUIG (budget wat ontvangen wordt en prognose van de uitgaven voor BUIG lasten) en het saldo wat reeds is opgenomen in de begroting. Er is in Arnhem structureel sprake van een tekort op de bijstandslasten ten opzichte van de BUIG ontvangsten. We ramen in de begroting structureel dit tekort. Dit doen we uit eigen middelen op basis van een prognosemodel dat gebaseerd is op de gemiddelde uitgaven over eerdere jaren, dat het te begroten tekort in beeld brengt.
Voor het jaar 2024 is berekend dat Arnhem het begrote tekort van de BUIG moet ophogen met € 3,7 miljoen om de bijstandslasten te betalen. Het totaal van het begrote tekort komt uit op € 6,8 miljoen in 2024. Het oplopen van het tekort heeft te maken met een aanpassing van de kenmerken, zoals leeftijd, herkomst, woonsituatie, etc. in het objectieve verdeelmodel. Dat betekent dat de inschatting die het rijk maakt van de kans dat Arnhemse huishoudens bijstand nodig hebben, is veranderd. We krijgen hierdoor minder BUIG-inkomsten.
Voor het overige deel wordt standaard een risicobedrag opgenomen. Het risico bestaat uit 10% van het beschikbare actuele budget, minus het deel wat reeds in de begroting is opgenomen als tekort. In het hoofdstuk met bezuinigingsopties is een voorstel opgenomen voor wijziging van de systematiek.

Actualisatie WSW
Voor het jaar 2024 is het effect van de verandering in SW-lasten een nadeel van per saldo € 624.000. Dit bedrag bestaat uit een stijging van de lasten van € 1,9 miljoen en een incidenteel voordeel uit 2023 van € 1,3 miljoen.
De stijging van de lasten is gebaseerd op de meest recente opgave van de MGR (maart 2024). Het nadeel wordt veroorzaakt door:

• Het aanwijsbesluit is vanaf 2024 gewijzigd. Er zijn in de begroting van de MGR aannames gedaan over het omzetverlies dat optreedt door begeleiding van SW’ers die geleidelijk ouder worden en daardoor minder inzetbaar zijn. Voor 2024 wordt door de MGR een omzetverlies van ca € 1,5 miljoen  begroot.
• Prijs: de kosten per SW’er zijn gestegen als gevolg van de CAO-stijging zoals opgenomen in de septembercirculaire;
• Buitengemeenten: het aantal SW’ers dat buiten onze arbeidsregio woont, maar wel in Arnhem werkt, is door de MGR op basis van actuele cijfers bijgesteld. Dit zijn vaak mensen die al heel lang in Arnhem werken maar inmiddels zijn verhuisd naar net buiten deze regio. Het bedrag dat we van het rijk krijgen in het gemeentefonds is lager dan de vergoeding die SW medewerkers ontvangen. De CAO-stijging geldt ook voor deze groep SW’ers, dit telt eveneens mee in het nadeel.

Als gevolg van hogere uitstroom dan begroot en een lagere CAO dan begroot is er in 2023 een incidenteel voordeel behaald van € 1,3 miljoen. Dit voordeel komt in 2024 in de exploitatie van Arnhem.

DU Begeleiding jongeren naar werk
Met de Aanpak Jeugdwerkloosheid zetten gemeenten, scholen en hun partners zich in om kwetsbare jongeren te ondersteunen naar vervolgonderwijs of werk. Hiervoor waren in het kader van het corona steun- en herstelpakket en het Nationaal Programma Onderwijs tot en met 2022 extra financiële middelen beschikbaar. De jongeren op wie de Aanpak Jeugdwerkloosheid zich primair richt hebben echter een structurele achterstand op de arbeidsmarkt. Het kabinet heeft derhalve besloten de tijdelijke maatregelen om te zetten in structurele wet- en regelgeving. Totdat het wetsvoorstel in werking is getreden (naar verwachting in 2025) worden de middelen, net als voorgaande jaren, gelijkelijk verdeeld over de arbeidsmarktregio’s en verstrekt via een decentralisatie-uitkering. Arnhem krijgt hiervoor in 2024 een bedrag van € 384.000. De baten zijn verwerkt in het voordeel op het gemeentefonds op S00, de lasten worden in dit programma gerealiseerd.

Studietoeslag
Vanaf April 2022 is de regeling individuele studietoeslag overgegaan van aanvraag bijzondere bijstand naar een inkomensregeling. Deze landelijke regeling is voor mensen die door een structurele fysieke beperking niet in staat zijn om zelf inkomen te verdienen naast hun studie. De wijziging van de regeling heeft tot gevolg dat de aanvraag nu met terugwerkende kracht kan worden gedaan tot ingangsdatum. Alle aanvragen die in 2023 zijn gedaan worden met terugwerkende kracht toegekend. Het is mogelijk om 5 jaar lang (vanaf april 22) de toeslag met terugwerkende kracht aan te vragen. Voor 2024 was reeds een hoger bedrag begroot. Met de huidige inzichten is de verwachting dat nog € 300.000 extra nodig is in 2024.